Kiedyś to było, czyli z dziejów Suwalszczyzny - Operacja Demon

Taka sytuacja miała miejsce w podaugustowskiej Kolnicy, gdzie w lutym 1971 roku podczas zebrania z mieszkańcami z pomysłem budowy kaplicy wystąpili trzej księża pochodzący z tej miejscowości: ks. Kazimierz Chodźko, jego brat – ks. Ignacy Chodźko i ks. Tadeusz Witkowski. Przekazanie placu pod świątynię zadeklarował rolnik Czesław Witkowski.

Petycję w tej sprawie skierowaną do władz podpisało około tysiąca mieszkańców wsi Kolnica, Czarnucha, Rzepiski i Góry.

Wszyscy znaleźli się w sferze zainteresowania Służby Bezpieczeństwa, która sprawie nadała kryptonim „Demon”, a za najbardziej zaangażowanego w budowę uznała ks. Kazimierza Chodźkę.

Szukając wyjaśnienia akceptacji pomysłu przez mieszkańców SB stwierdzała, że w okresie okupacji w rejonie Kolnicy istniały silne struktury AK i są tu rodziny tradycyjnie niechętne władzy ludowej.

SB-cy zajęli się rozpracowaniem osób najbardziej zaangażowanych w projekt, w tym rodzin księży. Bezpieka tak umiejętnie rozgrywała nieporozumienia rodzinne, że osoby te zrezygnowały z jakiejkolwiek aktywności.

Kolejny etap „zmagań” zaczął się z chwilą rezygnacji z planów wzniesienia kościoła i rozpoczęciem starań o zgodę na odprawianie nabożeństw w znajdującym się w tej miejscowości punkcie katechetycznym.

Odbywały się one tam od początku 1973 roku, najpierw w pomieszczeniach należących do Piotra Poźniaka, a po zastraszeniu go przez SB, w mieszkaniu jego brata Franciszka.

Przeciwko niemu, jak i ks. Mieczysławowi Daniłowiczowi, proboszczowi parafii Studzieniczna, sporządzono wnioski do kolegium, które zostały wycofane po wyrażeniu przez nich „skruchy”.

17 maja 1973 roku, bp. łomżyński Mikołaj Sasinowski wyświęcił punkt katechetyczny w Kolnicy i odprawił nabożeństwo majowe, a w swoim wystąpieniu skrytykował władze państwowe za odmowę budowy obiektów sakralnych.

Rozbudzoną wówczas aktywność wiernych i duchownych zahamowały jednak rozmowy ostrzegawcze, przeprowadzone przez funkcjonariuszy SB.

O skali prowadzonych działań świadczy fakt, że SB-ecy przeprowadzili jedenaście rozmów ostrzegawczo-wyjaśniających, po których Piotr Poźniak, Leonard Chodźko i Romuald Bondziul wycofali się z działalności.

W podobny sposób SB postąpiło z duchownymi parafii Studzieniczna, z którymi przeprowadzono siedem rozmów ostrzegawczych, w tym pięć z proboszczem ks. Mieczysławem Daniłowiczem.

Przy pomocy tajnego współpracownika „Kalinowski” funkcjonariusze SB sporządzili też plan kombinacji operacyjnej, zmierzającej do rozbicia jedności działania i wzajemnego zaufania najbardziej zaangażowanych mieszkańców.

Podjęte kroki dały pozytywny efekt tylko w przypadku osób świeckich, natomiast zastosowane środki operacyjne całkowicie zawiodły wobec duchowieństwa.

Trwające ponad pięć lat działania aparatu bezpieczeństwa, mające na celu niedopuszczenie do budowy kościoła, a następnie odprawiania nabożeństw, są najlepszym dowodem na to, że w walce z Kościołem katolickim nie było dla SB spraw nieważnych lub niemających znaczenia. Podjęte środki i zakres działań pokazują też dobitnie, że w połowie lat siedemdziesiątych wolność sumienia i wyznania była całkowitą fikcją.

Samodzielny Ośrodek Duszpasterski w Kolnicy erygował dopiero w 1992 roku Biskup Ełcki Wojciech Ziemba.

Na podstawie: dr hab. Krzysztof Sychowicz - SB w walce z „demonami”

| red: kap