Radio Białystok | Wiadomości | Jak dawniej wyglądało Boże Narodzenie na Kurpiach?
Obrzucanie się grochem w kościele - to jeden z elementów obchodzenia świąt Bożego Narodzenia na dawnych Kurpiach.
Jak tłumaczy etnograf ze Skansenu Kurpiowskiego w Nowogrodzie Wiesława Pawlak, miało to zapewnić urodzaj podczas zbiorów.
Od świętego Szczepana, czyli od drugiego dnia świąt świętowanie zaczynało się od tego, że z chóru zrzucano groch na wiernych. Teraz, od niedawna, mówi się, że to ze względu na ukamienowanie świętego Szczepana. Ale jest to bardzo stary zwyczaj na urodzaj, pomyślność w następnym roku. Później rozpoczynało się oczywiście kolędowanie, rozpoczynało się wzajemne odwiedzanie, składanie sobie życzeń - mówi Wiesława Pawlak.
I życzenia te skupiały się na pomyślności zbiorów. Bo to było wtedy najważniejsze.
Jednocześnie nie tylko świątecznych życzeń, ale zdrowia i przede wszystkim dobrego urodzaju w następnym roku. Nie zdajemy sobie sprawy z tego, jak ważne były te życzenia. I te wszystkie zabiegi, jeszcze sprzed chrześcijaństwa, a później zresztą też modlono się o dobry następny rok - dodaje Wiesława Pawlak.
Sama wigilia zaczynała się od kolacji i pasterki. I miała bardziej roboczy charakter. Bo w ciągu dnia przygotowywano też potrawy na cały okres świąt.
Mszą świętą o północy, czyli pasterką katolicy rozpoczęli świętowanie Bożego Narodzenia. To czas, kiedy Kościół celebruje wypełnienie obietnicy o zbawieniu człowieka.
W kilku parafiach na Suwalszczyźnie mniejszość litewska w Polsce, której są tam największe w kraju skupiska, ma możliwość uczestnictwa w mszach św. w języku litewskim. Tam tradycyjnie odprawiane są po dwie pasterki - jedna właśnie po litewsku, a druga po polsku.
Sianko pod obrusem, śpiewanie kolęd, święty Mikołaj rozdający dzieciom prezenty, dzielenie się opłatkiem i czekanie na pierwszą gwiazdkę - to jedne z najpopularniejszych zwyczajów w tym regionie. Każdy dom ma swoje wyjątkowe rytuały, które nadają świętom niepowtarzalny charakter.
12 potraw wigilijnych to jeden z symboli wigilijnych. Nie wszędzie jednak te potrawy są takie same. Swoje tradycyjne mają między innymi Kurpie.
Gdzie leżą Kurpie? Co wiemy o tej krainie, poza stereotypami? Jak mówi się po kurpiowsku i dlaczego to tak dziwnie brzmi? Jakie smakołyki je się na Kurpiach? Zapraszamy w tym tygodniu do szukania tej magicznej krainy wraz z Dorotą Sokołowską i Adamem Dąbrowskim.