Uroczystości rocznicowe rozpoczęły się pod Pomnikiem Wielkiej Synagogi
Oficjalna uroczystość w 81. rocznicę tamtych wydarzeń miała miejsce w południe, przy pomniku upamiętniającym obrońców getta. Wzięli w niej udział m.in. przedstawiciele władz państwowych i samorządowych, ambasador Niemiec, przedstawiciele gmin i organizacji żydowskich.
Pomnik stoi na placu im. przywódcy powstania - Mordechaja Tenenbauma-Tamaroffa. Po okolicznościowych wystąpieniach i modlitwach, składano tam wieńce i kwiaty. Wcześniej znicze zapalono m.in. przy Pomniku Wielkiej Synagogi, upamiętniającym ofiary pożaru z 27 czerwca 1941 roku, gdy Niemcy spędzili Żydów do największej w mieście bożnicy i ją podpalili. Data ta symbolizuje początek eksterminacji społeczności żydowskiej w Białymstoku.
Pamięci Felicji Raszkin-Nowak
Na chodniku na ul. Lipowej w Białymstoku zostały w piątek wmurowane tzw. kamienie pamięci poświęcone rodzinie Felicji Raszkin-Nowak - dziennikarce, pisarce ocalałej z zagłady miejscowego getta i obozów koncentracyjnych.
Felicja Raszkin-Nowak (1924-2015) urodziła się w Warszawie, ale była związana z Białymstokiem; była świadkiem powstania w getcie. Udało jej się z getta uciec; doczekała końca wojny dzięki polskiej rodzinie z podbiałostockiej wsi, która ukrywała ją przez prawie rok.
W 1968 roku zmuszona do wyjazdu z Polski, trafiła do Kopenhagi, gdzie współpracowała z Radiem Wolna Europa i propagowała polską literaturę. Swoje przeżycia spisała w książce "Moja gwiazda".
Wystawa "Wspólne dziedzictwo. Historie codziennej współpracy”
Możemy zobaczyć ich pozujących podczas jazdy na rowerze, czy grupowe zdjęcia kiedy działali w różnych organizacjach społecznych - na placu przed pomnikiem Józefa Piłsudskiego w Białymstoku ustawiono plenerowa wystawę fotografii poświęconą żydowskim mieszkańcom miasta okresu międzywojnia. - Pokazujemy ich takimi, jakimi wtedy byli - mówi współautor wystawy Piotr Znaniecki.
Na planszach widzimy między innymi członków różnych żydowskich organizacji. To oni przed stu laty tworzyli w Białymstoku to, co dziś nazywamy społeczeństwem obywatelskim - mówi dr Katarzyna Sztop-Rutkowska, socjolożka z Fundacji SocLab.
Plenerowa wystawa jest elementem obchodów 81. rocznicy powstania w białostockim getcie. 10 plansz z fotografiami zostanie w centrum miasta do końca września.
Natomiast wieczorem, o 19:00 odbędzie się koncert Zespołu Shangri-La w Nie Teatrze. W tym samym czasie, tym razem w Kinie Forum, odbędzie się koncert "Trzecie Wrota”. Na oba wydarzenia muzyczne obowiązują wejściówki, które można odbierać u organizatorów.
Walki rozpoczęły się 16 sierpnia 1943 roku i trwały zaledwie kilka dni. Zdaniem historyków powstanie w białostockim getcie było jednym z największych zrywów ludności żydowskiej przeciwko hitlerowcom. Źle uzbrojeni, nieliczni powstańcy stanęli naprzeciw wielokrotnie liczniejszych oddziałów regularnego wojska. Plan zakładał przedarcie się do Puszczy Knyszyńskiej. Opór został złamany po kilku dniach. Przywódca powstania Mordechaj Tenenbaum i jego zastępca Daniel Moszkowicz popełnili samobójstwo.
| red: mag, tk