Radio Białystok | Wiadomości | 17 września - 83. rocznica agresji sowieckiej na Polskę i Dzień Sybiraka [zdjęcia]
83 lata temu, 17 września 1939 r., łamiąc polsko-sowiecki pakt o nieagresji, Armia Czerwona wkroczyła na teren Rzeczypospolitej Polskiej, realizując ustalenia zawarte w tajnym protokole paktu Ribbentrop-Mołotow. Konsekwencją sojuszu dwóch totalitaryzmów był rozbiór osamotnionej Polski.
W Podlaskiem zawyją syreny
W związku z przypadającą w sobotę (17.09) 83. rocznicą agresji sowieckiej na Polskę, w wielu miejscach w kraju, również w naszym regionie, można usłyszeć syreny alarmowe.
Wojewódzkie Centrum Zarządzania Kryzysowego poinformowało, że sygnał uruchamiać będą poszczególne samorządy. Dlatego nie ma jednej konkretnej godziny. Wiadomo, że syreny nie zabrzmią w Białymstoku. Już kilka dni temu poinformował o tym prezydent Tadeusz Truskolaski, a powodem tej decyzji - jak argumentował - jest to, by nie powodować dodatkowych traum u przebywających w mieście Ukraińców.
17 września - Dzień Sybiraka
17 września jest też Dniem Sybiraka. W Białymstoku główne obchody związane z tymi rocznicami odbyły się w południe przy Muzeum Pamięci Sybiru na białostockiej Węglówce, przy pomniku upamiętniającym "Bohaterskie Matki Sybiraczki". Była ekumeniczna modlitwa za ofiary represji, zesłanych. Złożono wieńce i kwiaty.
W uroczystości wzięli udział Sybiracy, ich rodziny, parlamentarzyści, władze wojewódzkie, samorządowcy, duchowni różnych wyznań.
Oddajemy dziś hołd wszystkim tym, którym nie udało się powrócić w ojczyste strony, chylimy czoła przed grobami rozsianymi wśród śniegów Sybiru i w kazachstańskich stepach. Pamiętamy jednak również o tych, którzy wydostali się z tego piekła wraz z Andersem, ale droga do kraju okazała się przed nimi zamknięta. Ich historia to niezbywalna część dziejów naszego narodu. Część owych dziejów, o których pamięć jest naszym obowiązkiem, stanowią również losy potomków polskich sybiraków - mówił do zebranych prezydent Białegostoku Tadeusz Truskolaski.
Prezydent podkreślał, że jedynym "przewinieniem" deportowanych był ich patriotyzm, wywożono całe rodziny, które wykazywały się wielkim heroizmem w walce o przetrwanie.
Kobiety polskie, matki w szczególności, były bardzo zaangażowane w to, żeby uchronić swoje dzieci przed różnego rodzaju represjami fizycznymi, głodem, musiały czasami dokonywać cudów, żeby swoje dzieci wyżywić, ale też pamiętajmy o tym, że bardzo mocno chroniły kulturę polską, to, żeby te dzieci zachowały nasze obyczaje, nasze wartości - powiedział dziennikarzom wojewoda Bohdan Paszkowski.
Także marszałek województwa Artur Kosicki wskazał, że Polki wykazały olbrzymi heroizm i poświęcenie, wiele z nich oddało życie, by przetrwały ich dzieci czy wnuki, dlatego należy o nich pamiętać.
Mówiąc o ofiarach należy podkreślić szczególną tragedię jaką przeżyły nasze matki sybiraczki (...), które w tak beznadziejnych warunkach ratowały swoje dzieci, nas, podstarzałych już dziś sybiraków od śmierci głodowej. To nasze matki kształtowały naszą świadomość i umiłowanie ojczyzny i wszystko co polskie. To one dawały dowody swoim zachowaniem, że miłość do ojczyzny to gotowość poniesienia ofiary najwyższej za jej wolność - podkreślał prezes białostockiego oddziału Związku Sybiraków Tadeusz Chwiedź.
Przed południem, w ramach obchodów, złożono też kwiaty przy Pomniku Katyńskim i przy Pomniku Grobie Nieznanego Sybiraka.
Wydarzenia przy Muzeum Pamięci Sybiru przygotowano też na wieczór. O 19:00 na znajdującym się tam torze kolejowym każdy będzie mógł zapalić Światło Pamięci. Od 20:30 do 22:00 na budynku placówki będzie wyświetlany mapping.
Uroczystości w Łomży
W Łomży z okazji Światowego Dnia Sybiraka m.in. przedstawiciele samorządu kwiaty złożą o godz. 14:45 pod tablicą "Pamięci Zesłanych przez sowieckiego okupanta w latach 1940-41".
Tablicę kilka lat temu zamontowano na Miejskiej Hali Targowej przy ul. Sikorskiego, w sąsiedztwie byłego dworca kolejowego, skąd odbywały się wywózki. Stamtąd Łomżyński Marsz Sybiru przejdzie do Sanktuarium Miłosierdzia Bożego przy ul. Katyńskiej, by tam także złożyć kwiaty pod Pomnikiem Sybiraków. O 15:00 włączone zostaną syreny alarmowe, a następnie w Sanktuarium Miłosierdzia Bożego odprawiona zostanie msza w intencji Zesłańców Sybiru.
Uroczystości w Suwałkach
Od uroczystego apelu w garnizonie 14. Pułku Przeciwpancernego rozpoczęły się w Suwałkach obchody 83. rocznicy sowieckiej napaści na Polskę. Potem pod pomnikiem Żołnierzy Września 1939 złożono kwiaty.
Propaganda sowiecka mówiła wtedy, że Armia Czerwona wyzwala zachodnią Ukrainę i Białoruś. Skąd my to znamy? Dziś słyszymy, że Rosja interweniuje na Ukrainie w obronie rosyjskojęzycznej ludności z tzw. Republik Ługańskiej i Donieckiej. Nic się nie zmieniło - powiedział prezydent Suwałk Czesław Renkiewicz.
Poseł Jarosław Zieliński powiedział, że jesteśmy winni pamięć o tych wydarzeniach, tym, którzy walczyli wtedy o wolną Polskę.
Dobrze służyć Polsce, można tylko wtedy, gdy zna się historię własnego państwa i narodu oraz ma się w sobie głębokie pokłady patriotyzmu. On się kształtuje poprzez pamięć, o tych wzniosłych momentach i osiągnięciach oraz tych wydarzeniach najbardziej bolesnych. To uczy postawy i troski o Polskę - dodał poseł Zieliński.
Obchody tej tragicznej rocznicy odbyły się też w Sejnach. O godz. 12:00 w Bazylice pw. Najświętszej Maryi Panny odprawiona została Msza św. w Intencji Ojczyzny, a potem pod Pomnikiem Ofiar Katastrofy Smoleńskiej odbył się Apel Pamięci oraz złożono kwiaty.