Radio Białystok | Wiadomości | 80 lat temu hitlerowcy spalili Wielką Synagogę w Białymstoku - władze i mieszkańcy oddali hołd ofiarom
autor: Michał Buraczewski
Przedstawiciele rządu, samorządowcy i mieszkańcy stolicy regionu oddali w niedzielę (27.06) hołd ofiarom zagłady.
80 lat temu Niemcy spalili Wielką Synagogę w Białymstoku. Było w niej - według różnych źródeł - od 600 do tysiąca Żydów.
Miejskie uroczystości przed pomnikiem w kształcie kopuły zniszczonej synagogi przy ulicy Suraskiej rozpoczęły się w południe. Wcześniej kwiaty złożył tam wojewoda podlaski i marszałek województwa. List od szefa rządu Mateusza Morawieckiego odczytała Justyna Orłowska z Kancelarii Premiera.
"Oddajemy hołd pomordowanym i wszystkim ofiarom Holocaustu. Pamięć o nich jest częścią naszej wspólnej historii i wspólnego cierpienia" - napisał w liście premier Mateusz Morawiecki.
Marszałek województwa Artur Kosicki podkreślił, że spalenie Wielkiej Synagogi było początkiem eksterminacji Żydów z Białegostoku i regionu.
"Od tego, co się stało w Wielkiej Synagodze zaczęły się czystki tutaj w Białymstoku i też w całym województwie - wtedy jeszcze województwie białostockim" - wskazał marszałek.
Z kolei wojewoda podlaski Bohdan Paszkowski mówił, że przypominanie o wydarzeniach sprzed 80 lat powinno być pewnego rodzaju wezwaniem "aby nie dopuszczać nigdy do takich sytuacji, że zbrodnicze ideologie będą mogły znaleźć swoje odzwierciedlenie w rzeczywistości".
W czasie głównych miejskich uroczystości przed pomnikiem przy ulicy Suraskiej prezydent Białegostoku Tadeusz Truskolaski podkreślał, że "każda nienawiść do drugiego człowieka zawsze prowadzi do tragedii".
Z okazji rocznicy Instytut Pamięci Narodowej w Białymstoku przygotował specjalne ulotki. Broszury rozdawali w centrum miasta mieszkańcom i turystom białostoccy harcerze. Jak mówiła Magdalena Dzienis-Todorczuk z IPN - "27 czerwca 1941 roku to data szczególna - oznacza początek końca istnienia ludności żydowskiej naszego miasta".
Z pożaru Wielkiej Synagogi ocalało jedynie kilkanaście osób, którym tylne okno budynku otworzył polski dozorca Józef Bartoszko.
Tego samego dnia - 27 czerwca 1941 roku, Niemcy przeprowadzili również obławę i podpalili żydowską dzielnicę. Zginęło wówczas około tysiąca osób. Tuż po 18 na naszej antenie wyemitujemy audycję dokumentalną o tragedii sprzed 80 lat. Będzie to reportaż Agnieszki Czarkowskiej pt. "Ostatni szabas".
