Radio Białystok | Wiadomości | Pisane, drapane i wyklejane - przepiękne zbiory pisanek w Lipsku
autor: Monika Kalicka
Ponad tysiąc pisanek można oglądać w Muzeum Lipskiej Pisanki i Tradycji niedaleko Dąbrowy Białostockiej.
Największą część zbiorów stanowią dzieła twórców ludowych z Lipska i okolic, ale można tam zobaczyć też m.in. pisanki opoczyńskie, łowickie, lubelskie, białostockie, huculskie i łemkowskie.
- Turyści odwiedzający muzeum są pod wrażeniem zbiorów, a także liczby sposobów ozdabiania pisanek, ich różnorodności. A turyści z zagranicy zazdroszczą nam, że mamy tak bogatą tradycję
- mówi twórczyni ludowa z Lipska, wiceprezes Zarządu Suwalskiego Oddziału Stowarzyszenia Twórców Ludowych Ewa Skowysz-Mucha.
Duże wrażenie robią pisanki łowickie, które ozdabiane są wielowarstwowymi wycinankami, na Kurpiach Białych jajka okleja się rdzeniem sitowia i kolorowymi włóczkami, tworzącymi misterny wzór, pisanki opolskie są dwukolorowe, bo ornamenty wydrapuje się na pomalowanym jajku.
Pisanki lipskie są ozdabiane metodą batiku szpilkowego - wzory pisze się na wydmuszkach rozpuszczonym woskiem za pomocą zakończonego metalową szpilką patyka. Potem wkłada się do farby, osusza, nakłada kolejny wzór i znowu maluje w farbie. Na końcu ściera się wosk. Tradycyjne pisanki lipskie były biało-czarne lub biało-brązowe. Takie kolory farb uzyskiwało się z naturalnych składników - m.in. kory olchy, dębu czy leszczyny z domieszką zendry, czyli opiłków metalu, który osadzał się na kowadle, popularny też był wywar z łusek cebuli.
Teraz do malowania używamy farb do wełny i naturalnego jedwabiu i pisanki mają więcej kolorów
- wyjaśnia Ewa Skowysz-Mucha.
Wzory na lipskich pisankach zwykle nawiązują do natury, to różnego rodzaju słoneczka, gałązki, bocianie nogi, palemki, gwiazdki.
Lipskie pisanki od 2012 roku wpisane są na Listę Produktów Tradycyjnych Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Można też je kupić... na poczcie.
W ubiegłym roku pisanki z Lipska znalazły się na dwóch znaczkach wydanych przez Pocztę Polską, w tym roku - na jednym. Dzięki temu nasza tradycja zapisze się też w historii filatelistyki
- cieszy się twórczyni ludowa.
Muzeum Lipskiej Pisanki i Tradycji działa od 2007 roku, jest własnością dwóch stowarzyszeń: "Stowarzyszenia Lipskiej Pisanki i Tradycji" i "Pracowni Architektury Żywej". Oprócz kolorowych pisanek można tam też obejrzeć izby - regionalne i historyczną oraz wziąć udział w warsztatach.
Muzeum przy ul. Rynek 2 w Lipsku czynne jest w sezonie, od maja do października.
Termin zwiedzania można uzgodnić dzwoniąc - telefony są tutaj.
