Radio Białystok | Wiadomości | Obchody 100. rocznicy odzyskania niepodległości Litwy w Puńsku i Sejnach
Mniejszość litewska z Puńska i Sejn obchodzi od piątku (16.02) 100. rocznicę odzyskania niepodległości przez Litwę.
Uroczystości w Puńsku
Dźwięk dzwonów kościelnych oraz małych dzwoneczków w rękach mieszkańców Puńska towarzyszył obchodom 100. rocznicy odzyskania niepodległości przez Litwę. Litwini odsłonili z tej okazji w Puńsku pomnik z drewna, na którym również zawisły dzwony.
- Dzwonki wzywają do czujności do świętowania niepodległości, stąd wokół mamy te dzwony i dzwoneczki - powiedział Zenon Kniza, autor drewnianego pomnika, który stanął przy Domu Kultury Litewskiej w Puńsku.
Pomnik to wielki stuletni, dębowy pień z drewnianymi skrzydłami w kształcie litewskiego instrumentu strunowego o nazwie kankle. Na szczycie rzeźby wisi duży dzwon i kilkanaście mniejszych dzwoneczków.
Jak powiedział dyrektor Szkoły Podstawowej w Puńsku Jan Wydra, po ogłoszeniu przez radę litewską Tarybę aktu niepodległości w 1918 roku, we wszystkich kościołach litewskich zabrzmiały wtedy dzwony.
- Wyszliśmy z kościoła dzwony dzwoniły i my dzwoneczkami, bo dokładnie sto lat temu Taryba podpisała akt niepodległości. To był wtedy znak, że nikt nie da nam tej wolności za darmo. Trwała jeszcze wojna, a inteligencja już myślała o niepodległości Litwy i podpisała akt tej niepodległości. To oznacza, że my sami zawsze musimy dbać o tę niepodległość, by już jej nigdy nie utracić - powiedział wójt gminy Puńsk Witold Liszkowski.
Wieczorem, o 20:00, we wszystkich wsiach w gminie Puńsk na wzniesieniach zostaną rozpalone ogniska. W sobotę o 18:00j w DKL odbędzie się uroczysty koncert niepodległościowy.
Niedzielne obchody w Sejnach
Konsulat Republiki Litewskiej w Sejnach organizuje obchody w niedzielę 18 lutego. O 13:00 zostanie odprawiona msza w Bazylice Sejneńskiej w intencji niepodległości Litwy. Po mszy Litwini złożą kwiaty pod pomnikiem Antanasa Baranauskasa, litewskiego poety i biskupa żyjącego w latach 1835-1902. Następnie w Klasztorze Podominikańskim w Sali Litewskiej zostanie otwarta wystawa poświęcona 100 latom niepodległości Litwy, a w Domu Litewskim obok konsulatu będzie można wysłuchać uroczystego koncertu.
Litwini w Polsce
Litwini to jedna z najmniej licznych mniejszości w Polsce. Według szacunków organizacji litewskich, w Polsce mieszka kilkanaście tysięcy osób pochodzenia litewskiego. Największe skupiska Litwinów znajdują się w gminach Puńsk i Sejny.16 lutego 1918 roku Rada Litewska (Taryba) pod przewodnictwem Jonasa Basanavicziusa podpisała akt ogłaszający niepodległość kraju. Podpisało go 20 sygnatariuszy, m.in. Stanisław Narutowicz, brat pierwszego prezydenta niepodległej Polski Gabriela Narutowicza.
W czasie podpisania Aktu Litwa znajdowała się pod okupacją niemiecką; dokument wyrażał wolę narodu do stworzenia niepodległego państwa litewskiego. Realnie powstało kilka miesięcy później, wraz z zakończeniem I wojny światowej. W listopadzie 1918 roku Augustinas Voldemaras sformował pierwszy rząd litewski, w kwietniu 1919 roku Antanas Smetona został pierwszym prezydentem Litwy.