Radio Białystok | Wiadomości | 71. rocznica pacyfikacji pięciu białoruskich wsi w Podlaskiem
W Zaleszanach oddano hołd ofiarom pacyfikacji pięciu białoruskich wsi spalonych przez oddział polskiego podziemia kierowany przez Romualda Rajsa ps. "Bury".
Do pacyfikacji doszło dokładnie 71 lat temu - 29 stycznia 1946 roku. W ciągu kolejnych dni oddział PAS NZW spalił także Zanie, Końcowiznę, Szpaki i Wólkę Wygonowską. "Bury" jest również odpowiedzialny za śmierć 30 furmanów rozstrzelanych w lesie koło wsi Puchały Stare.
W niedzielę (29.01) mieszkańcy Zaleszan przed krzyżem w środku wsi modlili się za ofiary tych tragicznych wydarzeń. Potem zaplanowano pokaz spektaklu "Popiół i pamięć. 1946", w którym aktorzy teatru "Czrevo" - Joanna Troc i Tomasz Taranta - przeczytali fragmenty dokumentu końcowego śledztwa IPN w tej sprawie oraz wspomnienia świadków spisywane na początku lat 90.
Spektakl można będzie również zobaczyć w środę, 1 lutego w Białymstoku w Akademickim Centrum Kultury, 2 lutego - w Centrum Kultury Prawosławnej.
Romuald Rajs przez władze komunistyczne został skazany na karę śmierci. W 1995 roku Sąd Warszawskiego Okręgu Wojskowego unieważnił ten wyrok. Prowadzone w tej sprawie śledztwo Instytutu Pamięci Narodowej zakończyło się w 2005 roku umorzeniem, m.in. dlatego że po wojnie prawomocnie zakończyło się postępowanie wobec części sprawców, inni już nie żyli, a pozostałych nie udało się ustalić. W uzasadnieniu znalazło się stwierdzenie, że działania "Burego" miały znamiona ludobójstwa.
Pamięć ofiar uczczono także w cerkwi w Kleszczelach oraz w Bielsku Podlaskim. (ji/mm, zmj)
