Radio Białystok | Wiadomości | KE: Tarcza Wschód jako projekt ważny dla wzmocnienia obrony Unii
Komisja Europejska wymieniła Tarczę Wschód jako projekt ważny dla wzmocnienia obrony Unii. Wzmianka o niej jest w opublikowanej w środę (19.03) tak zwanej Białej Księdze.
Jeszcze wczoraj tych zapisów w dokumencie nie było, a zależało na tym Polsce, która zabiega o unijne finansowanie projektu. Wpisanie do Białej Księgi jeszcze tego nie przesądza, ale otwiera drogę. Opublikowana w środę Biała Księga pokazuje, przed jakimi wyzwaniami stoi Europa i podkreśla, że musi się szybko dozbroić i być przygotowana na najgorsze scenariusze.
KE: Unia powinna wzmocnić ochronę zewnętrznej granicy
Komisja stwierdziła, że Unia powinna więc wzmocnić ochronę zewnętrznej granicy, zwłaszcza lądowej z Rosją i Białorusią, przed zagrożeniami militarnymi i hybrydowymi. Tarcza Wschód to - jak uznała Komisja - warty rozważenia projekt realizowany przez kilka unijnych krajów, który pozwoli stawić czoło rosnącym wyzwaniom w regionie. W sumie Komisja wskazała siedem obszarów krytycznych wymagających usunięcia luk i nadrobienia zaległości, by wzmocnić obronność Unii. Oprócz Tarczy Wschód wymieniła obronę powietrzną i przeciwrakietową, systemy artyleryjskie, amunicję i pociski, drony i systemy antydronowe, mobilność wojskową, sztuczną inteligencję oraz innowacyjne technologie w obronności.
Sześć miesięcy na złożenie projektów
Dzisiejsza Biała Księga nie przesądza jeszcze o konkretnych flagowych projektach i nie ma w niej listy. Decyzja w tej sprawie będzie należała do krajów członkowskich. Teraz państwa mają sześć miesięcy na złożenie projektów do oceny przez Komisję. Pieniądze na sfinansowanie wspólnych unijnych inwestycji w obronę czy na rozkręcanie europejskiego przemysłu zbrojeniowego będą pochodzić z funduszu pożyczkowego. Wart 150 miliardów euro fundusz będzie oferował tanie kredyty państwom członkowskim. To kluczowy element planu dozbrajającego Europę, którego szczegóły Komisja przedstawiła również w środę. Kolejnym elementem planu jest przyzwolenie Brukseli na większe zadłużanie się tych krajów, które zwiększą wydatki na obronność. Komisja luzuje reguły budżetowe. Jest też możliwość przesuwania pieniędzy między szufladkami w unijnym budżecie, czyli na przykład z funduszy spójności na obronę.
Szczegóły dotyczące tanich kredytów
Jeśli chodzi o tanie kredyty z funduszu pożyczkowego, to Komisja zaproponowała, by 65 procent pieniędzy z pożyczek na obronność zostało przeznaczonych na komponenty pochodzące z Unii Europejskiej. Firmy zbrojeniowe spoza Wspólnoty, na przykład z USA, Wielkiej Brytanii, Kanady czy Turcji, nie będą mogły liczyć unijne dofinansowanie, chyba że podpiszą umowy o obronie i bezpieczeństwie. Są też ograniczenia dla zaawansowanych systemów uzbrojenia, co do których kraje spoza Unii miałyby kontrolę nad ich ostatecznym wykorzystaniem. Chodzi na przykład o amerykańskie Patrioty z ograniczeniami nałożonymi przez Waszyngton.