Radio Białystok | Wiadomości | Wigilia Bożego Narodzenia według kalendarza juliańskiego

Wigilia Bożego Narodzenia według kalendarza juliańskiego

6.01.2020, 04:14, akt. 09:10

Prawosławni i wierni innych obrządków wschodnich, m.in. grekokatolicy i staroobrzędowcy, obchodzą w poniedziałek (6.01) wigilię świąt Bożego Narodzenia według tzw. starego stylu, czyli kalendarza juliańskiego.

Fotolia.com
Fotolia.com


0:00
0:00
Tradycyjne potrawy wigilijne - relacja Anny Petrovskiej | Pobierz plik.


Problemy z odsłuchem?

Częstym problemem przy wyświetlaniu playera jest używanie Adblocka.
Dłuższe dźwięki na niektórych wersjach przeglądarki Chrome są ucinane.

12 potraw, sianko pod obrusem i choinka 

Zgodnie z tradycją, na stole pojawia się 12 postnych potraw, dodatkowe nakrycie, a pod obrusem siano. W domu nie może też zabraknąć udekorowanej choinki.

Na stole są ryby, pierogi z kapustą i grzybami, kompot z suszonych owoców. 

Kolację rozpoczyna dzielenie się prosforą i "kutią", czyli gotowaną pszenicą bądź ryżem z miodem, makiem i bakaliami. Prosfora to maleńka bułeczka, która jest używana w cerkwi prawosławnej do konsekracji i komunii. Ma inne znaczenie i inne korzenie niż katolicki opłatek. Otrzymują ją wierni po zakończeniu św. liturgii, przyjmują na czczo. 


Transmisja nabożeństwa na naszej antenie 

W soborze św. Mikołaja w Białymstoku bożonarodzeniowe nabożeństwo całonocnego czuwania rozpocznie się o godz 17:00. Będziemy je transmitować na naszej antenie. W jego liturgiczny skład wchodzi wielka wieczernia, jutrznia i pierwsza godzina.


Na Podlasiu jest najwięcej wyznawców prawosławia

Polski Autokefaliczny Kościół Prawosławny (PAKP) kalendarza juliańskiego używa do ustalania dat większości świąt religijnych, w tym właśnie Bożego Narodzenia. Według danych polskiej Cerkwi, stosuje ten kalendarz ponad 90 proc. parafii prawosławnych w kraju. Zwłaszcza we wschodniej części Polski, w tym w województwie podlaskim, gdzie są największe w kraju skupiska prawosławnych.

Boże Narodzenie w tym samym czasie co katolicy obchodzą tylko nieliczne parafie cerkiewne w kraju, przeważnie w centralnej i zachodniej Polsce.


Kalendarz juliański jest o wiele starszy od gregoriańskiego

Duchowni prawosławni zwracają uwagę, że kalendarz juliański jest o wiele starszy od gregoriańskiego, obecnie powszechnego, i był używany w pierwszych wiekach chrześcijaństwa. Do roku 1582 termin świąt był wspólny dla wszystkich. Dopiero reforma papieża Grzegorza XIII, czyli zmiana stylu juliańskiego, którym posługuje się w liturgii Cerkiew, na styl gregoriański, wprowadziła różnicę.

Wskutek niedużych, minutowych różnic w długości roku w obu kalendarzach, które przez stulecia urosły do dni, daty stałych świąt cerkiewnych według kalendarza juliańskiego wypadają obecnie trzynaście dni później niż u katolików.

W 2014 roku polska Cerkiew formalnie wróciła do tzw. starego stylu, bo - choć większość parafii i tak korzystała w roku liturgicznym z kalendarza juliańskiego - od 1924 roku posługiwała się oficjalnie tzw. nowym stylem i w relacjach z innymi Kościołami prawosławnymi tak była postrzegana. Przedwojenna decyzja soboru biskupów spełniała wymogi formalne wobec ówczesnych władz, ale nie było woli ze strony hierarchów, by wprowadzić ją w życie. Dlatego też przez lata utrwalił się taki stan, że część parafii zaczęła stosować kalendarz gregoriański, zdecydowana większość pozostawała jednak przy tzw. starym stylu.


40 dni postu

Boże Narodzenie w Kościele wschodnim poprzedza 40-dniowy post - czas duchowego przygotowania. Wielu wiernych rezygnuje w tym czasie z posiłków mięsnych, a nawet nabiału, utrzymując surowy post zwłaszcza w ostatnim przedświątecznym tygodniu. Bezwzględny post obowiązuje w wigilię. W czasie postnej kolacji (w klasztorach nie podaje się nawet ryb), jedynego posiłku tego dnia, wierni dzielą się prosforą - pszennym chlebem używanym w Cerkwi do konsekracji i komunii, który jest odpowiednikiem opłatka w Kościele katolickim.

W Kościele wschodnim nie ma zwyczaju budowania szopek.

Zamiast nich, w centralnej części świątyni ustawiona jest ikona przedstawiająca scenę narodzenia Chrystusa i krzyż. Nie brakuje natomiast w naszych świątyniach choinek - powiedział ks. Andrzej Żuraw, dziekan sanocki i proboszcz parafii greckokatolickiej w Komańczy w Bieszczadach.


źródło: PAP | red: rbon, sk

PRB
Aplikacja Polskiego Radia Białystok dla telefonów z iOS

PRB
Aplikacja Polskiego Radia Białystok dla telefonów z Androidem

Przeczytaj, zanim skomentujesz

ZOBACZ TEŻ:


Prawosławna wigilia w białostockim areszcie

3.01.2020, 15:06

Była wspólna modlitwa, postne potrawy i śpiewanie kolęd. Osadzeni w białostockim Areszcie Śledczym uczestniczyli w spotkaniu wigilijnym przed prawosławnymi świętami Bożego Narodzenia.


Różne kalendarze w życiu religijnym mieszkańców województwa podlaskiego

1.01.2020, 08:41

Część mieszkańców województwa podlaskiego używa w życiu religijnym innego kalendarza niż gregoriański. Chodzi o kalendarz juliański używany w Kościele prawosławnym oraz księżycowy, według którego ustalane są daty najważniejszych świąt muzułmanów. W każdym z nich nowy rok wypada w innym terminie.





ZNAJDŹ NAS


















źródło: www.radio.bialystok.pl

Białystok FM 99,4 Łomża FM 87,9 Suwałki FM 98,6 Siemiatycze FM 104,1 Białowieża FM 89,4 178,352 MHz (k.5C) DAB+

Copyright © Polskie Radio Białystok