Pożegnanie Wiesława Janickiego

Wiesław Janicki, jak nikt inny potrafił opowiadać o tej ziemi. O czasie, który odbijał się w losach ludzi. O ludziach, którzy w swym życiu zmagali się ze swoim i naszym zbiorowym czasem przeszłym, obecnym i nadchodzącym.

Opowiadał i zapisywał, a czynił to w sposób nadzwyczajny. W losach naszych sąsiadów, przyjaciół, znajomych, ludzi z pozoru zwyczajnych dostrzegał ten bagaż, a pewnie i nadzieję. Ufał ich prawdzie - czasem wykrzyczanej, niekiedy szeptanej do mikrofonu. Wchodził z szacunkiem do ich świata. Słuchając, zawsze potrafił w każdym znaleźć coś interesującego, dobrego, nieraz zaskakująco dziwnego, ciepłego, coś wartego opowiedzenia. A słuchać umiał pięknie i każdy jego rozmówca - bohater opowieści natychmiast to odczuwał.

Umiejętność słuchania drugiego człowieka to dzisiaj sztuka nieczęsta. W radiu, dla dziennikarza, a może w ogóle - najważniejsza. Ta "szczerość słuchania" powodowała, że ludzie tak chętnie powierzali Mu swoje historie, słusznie wierząc, że je zrozumie, a potem dobrze na antenie zaprezentuje. Powstawały więc balladowe opowieści o naszych rzekach, o ludziach zamieszkujących ich brzegi, ludziach - jak mówił Janicki - "mownych i śpiewnych", "ludziach bożych", czasami trochę zwariowanych, czasami naiwnie ufnych wobec świata, ale zawsze ciekawych i barwnych. A barwność swoich bohaterów cudownie wzmacniał, wyszukując - to jego określenie - "smaczki językowe", ładne wyrażenia gwarowe, regionalizmy precyzyjnie opisujące sytuacje bądź ludzi.

Właśnie zabawa językiem, wyczuwanie jego kolorów, temperatury, wagi, różnych znaczeń, czyniły z opowieści Wiesława Janickiego prawdziwe dzieła, perełki historii mówionej. W pewnym momencie zaczęły się one przeradzać w rodzaj spektakli, dźwiękowych widowisk radiowych. Sam je nazwał "Teatrem Naturalnym", do którego najchętniej zapraszał mieszkańców Goniądza i Osowca. Bawili się więc w teatr i w radio rolnicy, nauczyciele, ludzie prości i wykształceni, ale wszyscy wrażliwi, pomysłowi i dowcipni. Teatr Naturalny był jednym z najpiękniejszych osiągnięć Wiesława Janickiego, a więc i Polskiego Radia.

Innym niezwykłym dziełem radiowym Wiesława Janickiego była saga rodziny Tarasewiczów "Na Młynowej". Powstało ponad 600 odcinków zrealizowanych w białostockich studiach Polskiego Radia. "Na Młynowej" to nasycona ciepłą ironią opowieść o przemianach zachodzących w naszym regionie, o przenikaniu i łączeniu różnych tradycji, obrządków, kultur. Pisał to wszystko Wiesław Janicki - pisarz, dziennikarz, człowiek, który w tym regionie, w tej Mezopotamii - krainie między Biebrzą, Narwią i Bugiem dostrzegł cały Kosmos, taką uniwersalną parabolę ludzkiego losu. Nikt już dzisiaj tak nie potrafi. Dlatego żal tym większy.

***

Wiesław Janicki zmarł w niedzielę, 13 października. Miał 78 lat. Pogrzeb odbył się na cmentarzu miejskim w Białymstoku. (tp, js, wsz/kjs, zmj/js)

Zobacz też:
Wiesław Janicki nie żyje

Posłuchaj:
"Oderwać się od ziemi" - reportaż Wiesława Janickiego
"Pojedynek" - Wiesława Janickiego
"Starzy ludzie wyczekują" - reportaż Wiesława Janickiego
"Portret z gołąbkiem" - reportaż Wiesława Janickiego
"Pasja według mistrza Kena" - reportaż Wiesława Janickiego