Język podlaski - czy istnieje?

autor: Andrzej Bajguz

13.02.2025, 07:58, akt. 08:12

- Śpiewam w mikrojęzyku podlaskim - mówi wokalistka Niczos z Bielska Podlaskiego, która wraz z producentem Swadą z Białegostoku jest wśród dziesięciu finalistów polskiego finału preselekcji do Eurowizji. Ale czy istnieje taki język?


stock.adobe.com/fot. Sylwia Krassowska
stock.adobe.com/fot. Sylwia Krassowska


0:00
0:00
Języka podlaskiego na Podlasiu szuka Andrzej Bajguz | Pobierz plik.


Problemy z odsłuchem?

Częstym problemem przy wyświetlaniu playera jest używanie Adblocka.
Dłuższe dźwięki na niektórych wersjach przeglądarki Chrome są ucinane.

Naukowcy raczej twierdzą, że nie, że to gwara, a w śpiewie Niczos słychać elementy języka białoruskiego, ukraińskiego, polskiego i rosyjskiego.

- Trudno byłoby autorytetom w dziedzinie językoznawstwa uznać język podlaski za odrębny język - zwraca uwagę przewodniczący Białoruskiego Towarzystwa Społeczno-Kulturalnego dr językoznawstwa Bazyli Siegień. 


Czym innym jest gwara podlaska, którą posługuje się np. pan Kolorek, ja bym to określił odmianą polszczyzny kresowej, a jeśli mówimy o gwarze podlaskiej, w której śpiewa Niczos, to już jest gwara wschodniosłowiańska - dodaje dr Bazyli Siegień.


Z kolei lingwistka Maria Bolek oraz Paweł Chról po konsultacji merytorycznej z Andrzejem Żakiem z Instytutu Slawistyki PAN w serwisie "O języku" piszą tak:


Język podlaski - znany jako po swojomu, po naszomu, pudlaśki, prosty język, tutejszy czy chachłacki - to wschodniosłowiański język, który wykształcił się na polsko-ruskim pograniczu kulturowym i językowym. Stanowi wyjątkowy zbiór cech językowych, różniący się zarówno od standardowego ukraińskiego i białoruskiego. Posługuje się nim głównie ludność zamieszkująca część Podlasia i Polesia, co czyni go językiem regionalnym, lecz niezwykle bogatej historii - piszą Maria Bolek oraz Paweł Chról.


Najdalej idzie polsko-białoruski dziennikarz Jan Maksymiuk, który w swojej książce przedstawił nawet swoją koncepcję kodyfikacji języka podlaskiego - jako odrębnego od języka białoruskiego i ukraińskiego. Jak ma się jeszcze do tego śledzikowanie i nadreprezentacja słowa "dla" w podlaskiej mowie? A może rodzi się teraz nowy język? 

Koncert, który wyłoni polskiego reprezentanta na Eurowizję w Bazylei - 14 lutego o 20:45 w TVP2. Podlaski duet Niczos i Swada zaprezentuje wtedy piosenkę "Lusterka". A rywalizować będzie m.in z takimi gwiazdami jak: Justyna Steczkowska, Janusz Radek czy Sonia Maselik.



Przeczytaj, zanim skomentujesz

Wystawa street artowego artysty z Podlasia w Warszawie


Pochodzi z Sokółki, jest absolwentem grafiki na ASP w Warszawie oraz projektowania ubioru w Łodzi. Jego prace są silnie zakorzenione są w sztuce ulicznej. Na pierwszą tak dużą wystawę street artowego artysty z Podlasia do Warszawy pojechała Miłka Malzahn.



Książka Adama Zbyryta "Supermoce naszych zwierząt" - przeczytamy o ponad 40 gatunkach ptaków, ssaków czy płazów


W tej książce przeczytamy o ponad 40 gatunkach ptaków, ssaków czy płazów i ich niesamowitych umiejętnościach. "Supermoce naszych zwierząt" to publikacja dla dzieci autorstwa biologa, ornitologa, popularyzatora nauki Adama Zbyryta z ilustracjami rysownika Dawida Kilona.



Zbliża się Festiwal Underground/Independent


To głos niezależnych twórców i obraz zmieniającej się rzeczywistości. Organizatorzy przedstawili program zbliżającego się Festiwalu Underground/Independent.



Wystawa w Centrum im. Zamenhofa TWOJE DŁONIE / DAJNE HENT


TWOJE DŁONIE / DAJNE HENT - tak nazywa się wystawa w Centrum im. Zamenhofa otwarta specjalnie wczoraj - w Dniu kobiet. Ta ekspozycja jest efektem muzycznego projektu i albumu MAJNE HENT / MOJE DŁONIE Mai Miro i Patrycji Betley, a punktem wyjścia dla niego były wiersze poetek jidysz, które przeciwstawiają się surowej, patriarchalnej tradycji.



Wystawa fotografii Konrada Kuzyszyna "Wistość cienia” - można ją oglądać na Wiktorii 5 w Białymstoku


Zaproszenie na tę wystawę jest przekorne: „Robię ją, będąc człowiekiem przesadzonym i krnąbrnym, więc nie chcę Wam niczego obiecywać. Przyjdziecie i zobaczycie, bo słowo tylko obiecuje, a obraz daje”.



Nowe władze Książnicy Podlaskiej


Największa biblioteka w regionie - Książnica Podlaska - ma już nowe władze. Od kilku dni na stanowisku zastępcy jest Katarzyna Kisielewska - Martyniuk, dotychczasowa radna i nauczycielka w jednej z białostockich szkół. Zaś funkcję po dyrektora pełni od nowego roku Iwona Gaweł.



Tegoroczne Oscary okiem Miłki Malzahn


To już prawie tydzień od nocy Oskarowej - wrócimy na chwilę do gali by w gruncie rzeczy namówić do odkrywania kina poza utartymi szlakami.



Nowa książka "Zakwas" Łukasza Radziszewskiego


Czy warsztaty chlebowe mogą być wciągającym działaniem artystycznym? Czy pielęgnowanie zakwasu może stać się treścią artystycznego życia? Łukasz Radziszewski to artysta i praktyk idei, pracuje z prawie stuletnim (a może i starszym) zakwasem.



Wystawa Jolanty Gałązki "Powroty"


Poprzez swoje obrazy nieustannie wraca do miejsc, sytuacji i ludzi, którzy ją zafascynowali. Jolanta Gałązka prezentuje w Galerii Podlaskiego Instytutu Kultury przy ul Kilińskiego swoje malarstwo na wystawie pt. "Powroty".




 
 

Prowadzący:

Andrzej Bajguz
Olga Gordiejew
Dorota Sokołowska



źródło: www.radio.bialystok.pl

Białystok FM 99,4 Łomża FM 87,9 Suwałki FM 98,6 Siemiatycze FM 104,1 Białowieża FM 89,4 178,352 MHz (k.5C) DAB+

Copyright © Polskie Radio Białystok