Katalog "Świątynie w Białymstoku" - o świątyniach i domach modlitw różnych wyznań

10.12.2023, 11:02, akt. 11:05

Historie powstania białostockich świątyń i domów modlitw różnych wyznań - tych, które istnieją, ale też tych, których już nie ma - można poznać dzięki katalogowi "Świątynie w Białymstoku". To kolejna książka dokumentująca historię różnych obiektów w mieście. Ostatnie takie wydawnictwo dotyczyło cmentarzy.


Fot. Wojciech Szubzda
Fot. Wojciech Szubzda


0:00
0:00
Z Iwoną Górską i Wiesławem Wróblem rozmawia Andrzej Bajguz, cz. 1 | Pobierz plik.


0:00
0:00
Z Iwoną Górską i Wiesławem Wróblem rozmawia Andrzej Bajguz, cz. 2 | Pobierz plik.


Problemy z odsłuchem?

Częstym problemem przy wyświetlaniu playera jest używanie Adblocka.
Dłuższe dźwięki na niektórych wersjach przeglądarki Chrome są ucinane.

Jak powstały świątynie, w jakich okolicznościach, kim byli ich budowniczowie, duchowni związani z danymi obiektami - to niektóre z zawartych w tej książce informacji. Nie brakuje wiedzy archeologicznej, opisów detali architektonicznych, także informacji o wartościach artystycznych i konserwatorskich tych świątyń. Są też szczegółowe historie parafii, informacje o formie ochrony konserwatorskiej obiektów. Do wszystkich informacji są podane źródła i bibliografia. W książce jest też bogata ikonografia: fotografie dawne, współczesne, plany, projekty obiektów.

Świątynie opisano w podziale na wyznania: rzymskokatolickie, prawosławne, innych wyznań chrześcijańskich, innych religii, np. muzułmańskie oraz nieistniejące świątynie i domy modlitwy.

Liczący ponad 500 stron katalog przygotowało biuro Miejskiego Konserwatora Zabytków w departamencie kultury , promocji i sportu Urzędu Miejskiego w Białymstoku i Fundacja Ochrony Zabytków "Na Rubieży".


Zebrany i wszechstronnie opracowany w katalogu materiał pozwoli nam dostrzec w swoim otoczeniu zabytki i wartości, które powinniśmy pielęgnować - napisał w przedmowie wydawnictwa miejski konserwator zabytków Dariusz Stankiewicz.


Konserwator podkreśla, że świątynie i związana z nimi religijność to jeden z najważniejszych elementów dziedzictwa kulturowego miasta.


Dzisiaj w pejzażu miasta znajdziemy zabytkowe kościoły rzymskokatolickie, dawną ewangelicką kirchę, cerkwie prawosławne, stare synagogi, domy modlitwy istniejące w adaptowanych na ten cel kamienicach, zbór Świadków Jehowy –powstały w budynku dawnej przędzalni fabryki sukna, obiekty z zespołu dawnej Misji Barbikańskiej związane z Kościołem anglikańskim, stawiającej sobie za cel nawracanie Żydów na chrześcijaństwo oraz meczet utworzony w przebudowanej bojarskiej chacie. Na ich styl wpływ miał nie tylko czas, w którym powstawały, ale także wiele innych czynników. Istotne były okoliczności historyczne z kontekstem administracyjnym oraz odmienność kulturowa, narodowa i religijna fundatorów - napisał Stankiewicz.


Podkreślił przy tym zróżnicowanie narodowościowe i wyznaniowe miasta na przestrzeni dziejów oraz to, że każda z tych grup wniosła do życia miasta cechy własnego dziedzictwa.

Katolicka archikatedra Wniebowzięcia NMP i przylegający do niej starszy tzw. stary lub biały kościół, Kościół pw. Chrystusa Króla i Św. Rocha (pomnik-wotum za odzyskanie niepodległości przez Polskę, dokładnie przed pięciu laty ogłoszony przez prezydenta RP Pomnikiem Historii), obecny kościół św. Wojciecha - dawna ewangelicka kircha, cerkiew Św. Mikołaja Cudotwórcy, cerkiew pw. Marii Magdaleny - to niektóre z opisanych świątyń.

Jednym z najnowszych także opisanych obiektów jest Dom Kultury Muzułmańskiej i meczet przy obecnej ul. Piastowskiej (dawniej była to nieistniejąca już ulica Grzybowa), który powstał po rozbudowie zabytkowego domu mieszkalnego z dzielnic Bojary i Skorupy z 1934 r.

Opowieść o świątyniach jest także wzbogacona o historie obiektów, których nie ma już w przestrzeni miasta. To np. cerkiew Zmartwychwstania Pańskiego przy ul. Sienkiewicza, Wielka Synagoga czy Zespół Misji Barbikańskiej Krzewienia Chrześcijaństwa Wśród Izraelitów (nawracania na protestantyzm), przy ul. Św. Rocha.

Książkę "Świątynie w Białymstoku" przygotował zespół autorów: Iwona Górska, Joanna Kotyńska-Stetkiewicz, Aneta Kułak, Lech Pawlata, Grzegorz Ryżewski, Marta Wróbel i Wiesław Wróbel.

Dotychczas w cyklu o Białymstoku, przed wydaniem katalogu o świątyniach ukazały się wydawnictwa o pomnikach, pamiątkowych tablicach, miejscach pamięci narodowej, krzyżach i kapliczkach, architekturze ceglanej i drewnianej, ogrodach i parkach oraz o cmentarzach.

źródło: PAP


Przeczytaj, zanim skomentujesz

Rafał Gąsowski zdradza szczegóły 4. edycji festiwalu Między Wierszami


Premierą "Ślubu" Witolda Gombrowicza Teatr Wierszalin zaczyna 4. edycję festiwalu Między Wierszami. Ten pełen groteski i filozoficznych refleksji dramat o wolności jednostki można oglądać w piątek (5.07) o 19:00 po raz pierwszy.



W Galerii im. Sleńdzińskich można zobaczyć unikatową rzeźbę "Powstanka z białostockiego getta"


Rzeźbę “Powstanka z białostockiego getta”, przypadkowo odnalezioną po siedemdziesięciu latach można oglądać w Galerii im. Sleńdzińskich przy ulicy Waryńskiego w Białymstoku.



Mieczysław Marczak i Marcin Radziewicz opowiadają o zmieniającym się Białymstoku


Jakie emocje wywołuje zmieniający się Białystok w ciągu ostatnich dekad? Pokazują to zdjęcia, które udostępniają mieszkańcy na profilach Facebookowych: Kronika Białostocka czy Białostockie Reminiscencje.



Anna Moniuszko zaprasza na Koncert Zespołu {oh!} Trio


Przed nami 15. jubileuszowa edycja cyklu "Muzyka Mistrzów Baroku". Cykl ten przez kolejne lata zaskarbił sobie sympatię podlaskich melomanów. Tym razem publiczność, podczas koncertu pt. "Barok z lekką nutą dekadencji" będzie mogła usłyszeć zespół {oh!} Trio.



W białostockim foyer Kina Forum można zobaczyć wystawę "Wyżej, dalej, szybciej"


Kolej, samochody i samoloty są na zdjęciach na wystawie w białostockim foyer Kina Forum. Tematem jest ruch mechaniczny i odwieczne marzenie człowieka o przemieszczaniu się w coraz bardziej efektywny sposób.



Marek Włodzimirow zaprasza na ostatni dzień festiwalu filmowego "Niebieska kropka" w Bielsku Podlaskim


"Zeit geist" - duch czasu to temat przewodni trwającego festiwalu filmowego "Niebieska kropka" w Bielsku Podlaskim. Od początku istnienia koncentruje się na współczesnych problemach cywilizacyjnych świata - w tym też naszego lokalnego.



O dawnej radiowej technologii opowiadają Anna Bogdanowicz i Anatol Kraśko


Jak doskonaląca się przez dekady technologia, zmieniała też naszą dziennikarską pracę i co ona mówi o obecnym świecie i tym sprzed lat?



Prof. Andrzej Dworakowski odebrał Brązowy Medal "Zasłużony Kulturze Gloria Artis"


Grafik, scenograf - profesor Andrzej Dworakowski odebrał Brązowy Medal "Zasłużony Kulturze Gloria Artis".



Międzywojenne fotografie Augustisa w fotoplastykonie przy Muzeum Wojska w Białymstoku


Międzywojenne fotografie przedstawiające białostoczan na ulicach miasta, autorstwa Bolesława Augustisa, prezentowane są w fotoplastykonie, który stanął przy miejscowym Muzeum Wojska. To nowa stała ekspozycja, a zdjęcia można oglądać o każdej porze.




 
 

Prowadzący:

Andrzej Bajguz
Dorota Sokołowska



Podlaskie nas rusza - Ruszamy w Podlaskie!

Euro 2024 w Polskim Radiu Białystok

źródło: www.radio.bialystok.pl

Białystok FM 99,4 Łomża FM 87,9 Suwałki FM 98,6 Siemiatycze FM 104,1 Białowieża FM 89,4 178,352 MHz (k.5C) DAB+

Copyright © Polskie Radio Białystok