Radio Białystok | Patronaty | III Wielkanocne Targi Pisanki Lipskiej w Podlaskim Muzeum Kultury Ludowej
Będzie kolorowo, ludowo i świątecznie. Do pisankarek z Lipska nad Biebrzą, podobnie jak w ubiegłych latach, dołączą inni twórcy. Przywiozą to, co potrzebne na Wielkanoc: wiklinowe koszyki na święconkę, szydełkowe serwetki, a także palmy, drewniane zabawki, makatki i rzeźby. Nie zabraknie też tradycyjnych świątecznych kulinariów: wędlin, ciast, serów zagrodowych, napojów rzemieślniczych oraz muzyki na żywo. Na harmonii pedałowej zagra Małgorzata Makowska.
Organizatorzy zapraszają do zagrody z Pieczysk w niedzielę, 6 kwietnia 2025 r. od 10:00 do 15:00. Swój udział w targach zapowiedziało dziewięć twórczyń z Lipska nad Biebrzą, który jest prawdziwym zagłębiem talentów pisankarskich. Sztukę zdobienia jaj techniką batiku szpilkowego mieszkanki miejscowości przekazują sobie z pokolenia na pokolenie.
Batik szpilkowy to nakładanie rozgrzanego wosku na skorupkę jajka przy pomocy szpileczki. W ten sposób powstają przecinki, z których pisankarki tworzą doskonałe kompozycje, równomiernie rozłożone na całej powierzchni jajka: rozety, słoneczka, wachlarze, łańcuszki. Dawniej, po nałożeniu woskowego ornamentu, jajko zanurzano w naturalnych barwnikach, uzyskiwanych z wywaru kory dębowej lub olchowej, często zmieszanej z opiłkami żelaza, a następnie gotowano w wywarze z łusek cebuli. Nadawały one pisance charakterystyczną, czarną bądź brunatną barwę.
Barwiono też pisanki w samym wywarze z łupin cebuli, co pozwalało uzyskać różne odcienie brązu - od złocistego po brunatną czerwień. Na początku lat 70. XX w. pełne jajka zostały zastąpione wydmuszkami, a naturalne barwniki - syntetycznymi farbami do tkanin wełnianych i jedwabnych. Poprzez kilkakrotne zanurzenie pisanki w barwnikach, w kolejności od najjaśniejszego do najciemniejszego i równoczesne wzbogacanie ornamentu, na skorupce jajka powstają wielobarwne dekoracje.
Wydarzenie nawiązuje do Jarmarków Wielkanocnych organizowanych cyklicznie przez białostockim ratuszem, których pomysłodawcą i organizatorem jest etnograf Wojciecha Kowalczuk, obecnie kierownik Działu Etnografii Podlaskiego Muzeum Kultury Ludowej.
Lista twórców ludowych z Lipska
Jarmark Wielkanocny 6 kwietnia 2025 r.:
1. Sylwia Borko - pisanka
2. Bożena Chomiczewska - pisanka
3. Anna Kudaj - pisanka
4. Bożena Mucha - pisanka
5. Stanisława Ewa Mucha - pisanka
6. Krystyna Pietrewicz - palmy, pisanka
7. Małgorzata Rakus - pisanka
8. Genowefa Skardzińska - pisanka
9. Lucyna Szuler - pisanka
10. Janina Trochimowicz - pisanka
