Katarzyna Polak

Siedem osób z naszego regionu znalazło się w tym roku na liście 100 liderów edukacji cyfrowej. Jest wśród nich polonistka Katarzyna Polak ze szkoły INFOTECH w Białymstoku. Katarzyna Polak wraz z inną polonistką z Infotechu - Ewą Ziejewską - stworzyły też nowy przedmiot - strategie komunikacyjne z AI, który funkcjonuje w ich szkole od roku.

Za jakie konkretne osiągnięcia trafia się na tę prestiżową listę? Co tak naprawdę oznacza termin "kompetencje cyfrowe"? Czy to jedynie zdolność obsługi narzędzi i technologii? Czy w polskiej szkole jest miejsce na nowoczesną edukację i wykorzystanie sztucznej inteligencji?

Oprócz Katarzyny Polak i Ewy Ziejewskiej na liście 100 liderów edukacji cyfrowej znalazło się pięć innych osób z naszego regionu: Justyna Bober z Centrum Edukacji Nauczycieli w Suwałkach, Ireneusz Bujnowski z II LO w Białymstoku, Anna Łupińska - Dubicka z Politechniki Białostockiej, Jacek Rybicki z Podlaskiego Urzędu Marszałkowskiego i Wiesława Szwed - ze Stowarzyszenia KLANZA.

Z Katarzyną Polak rozmawia Iza Serafin.

"To podsumowanie wielu lat mojej pracy"

Katarzyna Polak, polonistka z Technikum i Liceum Infotech w Białymstoku, została wyróżniona jako jedna z liderek edukacji cyfrowej w Polsce.

Na takie tytuły zazwyczaj trzeba sobie zapracować. To podsumowanie przynajmniej 10-15 lat mojej działalności edukacyjnej - mówi Polak.

Podkreśla, że oprócz pracy z uczniami angażuje się również w kształcenie nauczycieli i dzielenie się z nimi wiedza̧ oraz kompetencjami.

Polonistka w świecie technologii

Czy nauczanie języka polskiego może iść w parze z nowoczesnymi technologiami? Katarzyna Polak udowadnia, że tak. Jej zainteresowanie technologiami sięga początków ich pojawienia się w edukacji.

Bycie polonistką w niczym nie przeszkadza - wręcz pomaga. Kompetencje cyfrowe powinien kształcić każdy nauczyciel, także humanista. Moje zainteresowanie nowoczesnymi technologiami sięga pojawienia się tych narzędzi w edukacji. Język polski to przedmiot, w którym technologie można stosować właściwie do każdego tematu - zarówno językowo, jak i w analizie problematyki lektur - tłumaczy Polak.

Nowoczesne metody nauczania sprawiają, że uczniowie chętniej angażują się w lekcje, a sama technologia staje się dla nich naturalnym elementem procesu edukacyjnego. - Uczniowie bardzo szybko się wciągają w te rozwiązania, bo są z tego świata i zwyczajnie tym językiem lepiej do nich dotrzeć - dodaje nauczycielka.

Czym są kompetencje cyfrowe?

Czy kompetencje cyfrowe to tylko umiejętność obsługi narzędzi? Katarzyna Polak uważa, że to znacznie więcej.

Chyba sama znajomość narzędzi jest niewystarczająca. To postawa otwartości i elastyczności w ich używaniu - tłumaczy.

Według niej kluczowe jest łączenie kompetencji twardych, jak znajomość Excela, z kompetencjami miękkimi, takimi jak kreatywność i umiejętność krytycznego myślenia. - Narzędzia się dezaktualizują. Dlatego ważniejsze niż ich znajomość jest ciekawość poznawcza - dodaje.

Sztuczna inteligencja na lekcjach polskiego

Jednym z nowatorskich rozwiązań wprowadzonych przez Polak do nauki języka polskiego jest wykorzystanie sztucznej inteligencji.

Bardzo polubiłam się ze sztuczną inteligencją. To świetna pomoc, szczególnie w rozwijaniu myślenia krytycznego, którego tak bardzo brakuje współczesnym młodym ludziom. AI pozwala zwizualizować bohatera literackiego, stworzyć scenariusz lekcji czy nawet porozmawiać z pisarzami - opowiada nauczycielka.

Przykłady z praktyki? Jeden z uczniów pokazał jej narzędzie, które pozwala na rozmowę z Żeromskim lub bohaterami jego powieści.

To było fascynujące. Można lepiej zapoznać się z twórcą, a przy okazji głębiej wejść w jego dzieła. Ale nie oznacza to, że uczniowie unikną pracy - i tak muszą analizować teksty - zaznacza polonistka.

AI pomaga jej także wykrywać niesamodzielnie napisane prace domowe. - Jeśli mam wątpliwości, proszę sztuczną inteligencję o pomoc w wykryciu plagiatu. To naprawdę działa. Nauczyciel może w ten sposób zauważyć pewne wzorce i uniknąć pomyłek - informuje.

Nowy przedmiot: Strategie Komunikacyjne z AI

W Infotechu Katarzyna Polak wraz z Ewą Ziejewską stworzyły nowy przedmiot, który łączy naukę o języku z technologiami.

Nazwaliśmy go Strategie Komunikacyjne z AI. Mamy oddzielnie lekcje literatury, a osobno zajęcia poświęcone nauce o języku - z wykorzystaniem sztucznej inteligencji. Uczymy uczniów, jak używać tych narzędzi w sposób przemyślany, logiczny i efektywny - tłumaczy Polak.

Nowoczesne metody także w szkołach publicznych?

Choć Infotech to placówka niepubliczna, nauczycielka przekonuje, że wprowadzenie nowoczesnych metod nie zależy od statusu szkoły.

Moja droga zaczynała się w szkole publicznej i to tam nabyłam pasji nauczycielskiej. Testowałam tam nowoczesne narzędzia, traktując uczniów jak beta-testerów. Problemem nie jest miejsce pracy, tylko chęci. Wystarczy otworzyć się na inspiracje i zmienić podejście: nie ja jestem najmądrzejsza w sali, ale daję przestrzeń uczniom.

Czy AI zastąpi nauczycieli?

Nie brakuje głosów, że sztuczna inteligencja może w przyszłości całkowicie zastąpić pedagogów. Katarzyna Polak przyznaje, że to możliwe, ale tylko w przypadku nauczycieli, którzy ograniczają się do przekazywania wiedzy.

Jeśli nauczyciel ma być jedynie podawcą informacji, to pewnie faktycznie można go zastąpić AI. Ale jeśli jest inspiracją dla uczniów, to żadna maszyna nie będzie w stanie go zastąpić. Natomiast jeśli nauczyciel to tylko podawca wiedzy, no to takich nauczycieli chyba też nie za bardzo potrzebujemy - podkreśla.

Elon Musk twierdzi, że sztuczna inteligencja może stać się doskonałym osobistym nauczycielem, który dostosowuje tempo nauki do dziecka. - Być może przyszłość należy do sztucznej inteligencji. Na ten moment dzieciom potrzebni są mądrzy, stabilni dorośli, którzy potrafią być też autorytetem i poprowadzić rozwój dziecka w odpowiednim kierunku - zaznacza Katarzyna Polak.

| red: sk, zmj