dr Konrad Szamryk

Czy istnieje coś takiego jak język podlaski? Czy są takie błędy, które popełniają prawie wszyscy, nawet wykształceni Polacy? Co się dzieje z polszczyzną wzorcową, do której przenika coraz więcej elementów mowy potocznej i do czego może to prowadzić? 

W piątek (21.02) przypada Międzynarodowy Dzień Języka Ojczystego i m.in. o tych językowych rozterkach z językoznawcą dr. Konradem Szamrykiem rozmawia Iza Serafin. 

Czy istnieje język podlaski?

Nie milknie dyskusja na temat tzw. języka podlaskiego. Trwa spór czy coś takiego w ogóle istnieje. O mikrojęzyku podlaskim mówi m.in. wokalistka Niczos z Bielska Podlaskiego. W jej piosenkach słychać elementy języka białoruskiego, ukraińskiego, polskiego i rosyjskiego. Gość Rozmowy Dnia w Polskim Radiu Białystok językoznawca dr Konrad Szamryk uważa, że nie ma czegoś takiego, jak osobny język podlaski.

Z perspektywy naukowej nie ma czegoś takiego, jak osobny język podlaski, który spełniałby szereg cech. Nie mamy przecież np. języka lubelskiego, ale mamy kaszubski - zauważa dr Konrad Szamryk.

Gość Polskiego Radia Białystok zauważa, że w województwie podlaskim spotykamy różne gwary, a nie jednolity język podlaski.

Najczęstsze błędy językowe

Iza Serafin poruszyła też kwestię popularnych błędów językowych, które popełniają nawet osoby wykształcone. Jednym z klasycznych przykładów, wg dr. Konrada Szamryka, jest kontaminacja wyrażeń: "w każdym bądź razie", która powstała ze złączenia poprawnych form: "bądź co bądź" i "w każdym razie".

Zawsze mnie zaskakuje, ilekroć słyszę: w każdym bądź razie. Wydaje mi się, że już tyle o tym mówiliśmy. To jest klasyka klasyków, ale ciągle to słyszę. Powtórzę, że nie ma czegoś takiego jak: "w każdym bądź razie", to jest kontaminacja - przypomina gość Polskiego Radia Białystok.

Kolejnym częstym błędem jest niepoprawne łączenie formy "Państwo" z drugą osobą liczby mnogiej.

Jest taki błąd, który jest dość powszechny i używany nawet w środowiskach akademickich, co mnie zawsze zaskakuje, ale też w radiu czy w telewizji: słuchajcie Państwo, zróbcie Państwo... Państwo to jest trzecia osoba, w związku z tym łączy się z czasownikami w trzeciej osobie liczby mnogiej, czyli niech Państwo posłuchają, niech Państwo powiedzą - tłumaczy dr Konrad Szamryk.

Dr Konrad Szamryk zauważa, że poprawne akcentowanie wyrazów także może sprawiać wiele problemów. 

Czy istnieje jeszcze polszczyzna wzorcowa?

Językoznawca zwrócił też uwagę w Rozmowie Dnia w Polskim Radiu Białystok, żeby pamiętać o polszczyźnie wzorcowej i to nie tylko w Dniu Języka Ojczystego.

Są takie opasłe tomiszcza, a także w wersji internetowej Wielki Słownik Języka Polskiego redagowany przez PAN i tam jest polszczyzna wzorcowa, tam możemy się z nią zapoznać. Zachęcam do tego, żeby tam sięgać - zachęca dr Konrad Szamryk.

Przypadający 21 lutego Międzynarodowy Dzień Języka Ojczystego to święto ustanowione przez UNESCO m.in. w trosce o język, którym posługujemy się na co dzień.

Potyczki z językiem w Polskim Radiu Białystok

Obejrzyj Potyczki z językiem na naszym Instagramie!

| red: sk