Region: Sokrat Janowicz nie żyje

Nie żyje Sokrat Janowicz, jeden z najciekawszych współczesnych pisarzy tworzących po polsku i białorusku. Zmarł w nocy w swoim domu w Krynkach. Miał 76 lat.

Wraz z Leonem Tarasewiczem i Jerzym Chmielewskim założył fundację Villa Sokrates, która organizowała słynne Trialogi Białoruskie, czyli doroczne spotkania europejskich intelektualistów zajmujących się kulturą białoruską.

Był między innymi dziennikarzem wydawanego w Białymstoku białoruskiego tygodnika "Niwa", współzałożycielem Białoruskiego Stowarzyszenia Literackiego "Białowieża" oraz opiekunem artystycznym białoruskiego zespołu rockowego R.F. Braha.

W 1969 roku ukazał się jego pierwszy tomik opowiadań "Zahony", którego polski przekład "Wielkie miasto Białystok" trafił do księgarń 4 lata później.

Janowicz był autorem ponad dwudziestu książek, w tym powieści "Ściana" i "Samosiej", a także wierszy i prozy poetyckiej. Jego utwory tłumaczono m.in. na angielski, niemiecki i włoski, on sam przełożył na białoruski m.in. Tadeusza Różewicza i Edwarda Redlińskiego.

W 2005 roku został odznaczony przez ministra kultury Srebrnym Medalem Zasłużony Kulturze Gloria Artis.

Uroczystości pogrzebowe

Wystawienie ciała Ś.p. Sokrata Janowicza w środę (20.02) o 18:00 w rodzinnym domu w Krynkach.

Nabożeństwo żałobne rozpocznie się o 9:30 w czwartek (21.02) w cerkwi Narodzenia Przenajświętszej Bogurodzicy w Krynkach.

Sokrat Janowicz we wspomnieniach Olega Łatyszonka

"Dla nas był mentorem i przywódcą, ale mieszkańcy naszego regionu zapamiętają go przede wszystkim jako pisarza" - tak o zmarłym Sokracie Janowiczu mówił historyk Uniwersytetu w Białymstoku profesor Oleg Łatyszonek. Dodał, że to pisarz, którego trudno będzie zastąpić.

Posłuchaj: Oleg Łatyszonek wspomina zmarłego Sokrata Janowicza

Zdaniem profesora Łatyszonka teraz przed nami wielkie zadanie - trzeba zebrać wszystkie dzieła Sokrata Janowicza i wydać je na nowo. Historyk wierzy, że wiele z tych publikacji przetrwa próbę czasu i współczesna młodzież również będzie chętnie sięgać po te utwory.

Prof. Jan Czykwin o Sokracie Janowiczu

"Odszedł człowiek, który był pomostem pomiędzy literaturą polską i białoruską" - powiedział przewodniczący Białoruskiego Stowarzyszenia Literackiego "Białowieża" profesor Jan Czykwin.

Jak tłumaczył Jan Czykwin, Sokrat Janowicz od samego początku, czyli od końca lat 50. aktywnie włączył się w działalność tej organizacji. "Z chwilą, kiedy powstała nasza organizacja rzucił się w wir życia literackiego. Był aktywnym uczestnikiem wszelkich sympozjów literackich, zachęcał innych do tworzenia formalnych i nieformalnych grup literackich" - wyjaśnił.

Posłuchaj: O Sokracie Janowiczu z przewodniczącym Stowarzyszenia "Białowieża" profesorem Janem Czykwinem rozmawia Michał Stepaniuk

Sokrat Janowicz, zdaniem Jana Czykwina, dzięki charakterystycznemu dla siebie stylowi i zacięciu dziennikarskiemu, potrafił dotrzeć do polskiego czytelnika.

Wspomnienia Jerzego Chmielewskiego

"Odszedł od nas człowiek wielkiego formatu - wybitny polski Białorusin, uznany i ceniony pisarz, intelektualista, zasłużony obywatel" - podkreślił Jerzy Chmielewski, prezes Fundacji Villa Sokrates.

"Sokrat Janowicz był osobą wybitną i szczególną nie tylko dla środowiska mniejszości białoruskiej, chociaż oczywiście on był przede wszystkim Białorusinem. Ale to, co zawsze podkreślał i co robił, było ukierunkowane szerzej. On był, powiedzmy dzisiaj bez ogródek, filozofem. Był mędrcem" - dodał.

Chmielewski powiedział, że poznał go przede wszystkim jako wybitnego intelektualistę. Dom Janowicza w Krynkach nazwał "magicznym", bo gościli tam wybitni intelektualiści z całego świata, dyskutując nie tylko o kulturze białoruskiej. Fundacja Villa Sokrates chce utworzyć tam muzeum poświęcone pisarzowi.

Eugeniusz Wappa o Sokracie Janowiczu

Sokrat Janowicz od początku publikował swoją twórczość na łamach tygodnika polskich Białorusinów "Niwa".

"Postać Sokrata Janowicza to nie tylko literatura, to również działalność społeczna. Próba budowania dojrzałej świadomości narodowej Białorusinów" - podkreślił redaktor Naczelny "Niwy" Eugeniusz Wappa. "Podjął wyzwanie tworzenia naszej podmiotowości na Białostocczyźnie i walki o białoruskość jako trwały i niezależny podmiot tej rzeczywistości, którą mieliśmy" - dodał. (ar/koi/ms/jl/PAP/kjs)

Zapraszamy do wysłuchania audycji Doroty Sawickiej "Portret podwójny - Sokrat Janowicz w obrazach Leona Tarasewicza"

Posłuchaj:
Co dalej ze spuścizną Sokrata Janowicza? Dorota Sokołowska rozmawia z literaturoznawcą, profesor Jolantą Sztachelską z Uniwersytetu w Białymstoku.